Rosa canina L. – Bardzo dzika, Dzika róża

Rosa canina L. – Dzika róża – w medycynie ludowej nazywana także psią różą, jak najbardziej ma zastosowanie zarówno w fitoterapii psiej jak i kociej 🙂 Razem w nasionami pokrzywy w okresie jesienno zimowym świetnie wzmacnia odporność i uzupełnia niedobory – owoce to bardzo bogate źródło witamin i minerałów, a suszone w niskich temperaturach są naturalnym źródłem witaminy c. Dojrzałe owoce zbierane są późną jesienią – od września do zimy – ze stanu naturalnego i suszone w temp. 50-60°C, a następnie 40-50°C. Owoce można wydrążyć – po przepołowieniu usuwa znajdujące się wewnątrz drobne nasiona, otrzymując surowiec zwany Fructus Rosae sine semine.

Surowiec:

owoc (Fructus Rosae)

zawiera witaminę C, garbniki, karotenoidy, kwasy organiczne, olejki eteryczne, pektyny, witaminy A, B1, B2, E, K i kwas foliowy, polifenole

płatki róży, kwiat róży (Flos Rosae) – zawiera flawonoidy, antocyjany, garbniki i olejek eteryczny, zawierający m.in. geraniol, cytronelol i nerol, zastosowanie między innymi w esencjach Bacha

Właściwości lecznicze

Zastosowanie u ludzi:

– słabo rozkurczające, żółciopędne, łagodnie moczopędnie

– lek ogólnie wzmacniający (bogate źródło witaminy C – profilaktyka raka piersi, chorób sercowo-naczyniowych), ale także pomocniczo do leczenia różnych schorzeń wątroby, nerek i przewodu pokarmowego

– galaktolipid o nazwie GOPO – działa przeciwzapalnie i przeciwreumatycznie i jest szczególnie przydatny w leczeniu osteoarthritis – działanie przeciwbólowe

– odżywcze i wzmacniające – ogólnie w przebiegu awitaminozy

– przeciwzapalne i przeciwwysiękowe (flawonoidy, galaktolipid, fitosterole, katechiny)

– odtruwające (saponiny, polifenole, kwasy organiczne)

– prebiotyczne (kwasy organiczne, pektyny), immunostymulujące

– wzmacnia i uszczelnia naczynia krwionośne, udział w produkcji kolagenu, do stosowana m.in. w miażdżycy

– słabe działanie uspokajające (m.in. olejek różany we wspomnianych esencjach Bacha)

– w niedoborach witamin również w czasie laktacji, ciąży, zespole zaburzonego trawienia i wchłaniania

– przy nadciśnieniu, przeroście gruczołu krokowego

– stany zapalne układu moczowego i płciowego

-przeziębienie, gorączka

Zastosowanie u zwierząt:

– jw.

– w połączeniu z dietą bogatą w cynk i kwasy omega-3 uzyskiwano poprawę w nawracającym otitis externa u psów

– wspomniany wcześniej GOPO ma zastosowanie w leczeniu osteoarthritis, ale również potencjalne działanie przeciwnowotworowe

– działanie przeciwnowotworowe to także flawonoidy i witamina C, która ma właściwości usuwania z organizmu m. in arsenu (Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) uznała arsen i jego związki za substancje wysoce kancerogenne) – tak, większość zwierząt jest w stanie wyprodukować swoją witaminę C, ale może ona być mocno zużywana właśnie do procesów oczyszczania organizmu – w badaniach u ludzi 1g wit c dziennie znacznie obniża stężenie arsenu w organizmie już po miesiącu stosowania

– jako naturalne zakwaszenie moczu oraz moczopędnie w przebiegu kamicy struwitowej – trójfosforany amonowo-magnezowe powstają w zasadowym pH- zarówno dla psów jak i kotów

– awitaminoza, w okresie rekonwalescencji oraz niedokrwistości

– kwercetyna zawarta w owocach ma działanie antyalergiczne

– wysoki potencjał antyoksydacyjny – polifenole – (największy w badaniach mają liście)

– witamina C obecna w dzikiej róży hamuje tworzenie się związków chemicznych odpowiedzialnych za procesy rakotwórcze, np. nitrozoaminy

– szerokie badania epidemiologiczne wykazały, że witamina C działa ochronnie w przypadku nowotworów żołądka

– flawonole i fenolokwasy – wykazują własności przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne oraz przeciwwirusowe – wspomagająco przy infekcjach GDO – koci katar, kaszel kennelowy

Sposoby podawania:

wysuszone zmielone owoce, wraz z pestkami, syrop

dla ludzi poleca się także herbatki oraz nalewki 🙂

P.S. Jeśli nie wiecie gdzie szukać dzikiej róży, albo właśnie wiecie i chcecie się tą wiedzą dzielić – zapraszam do zainstalowania aplikacji EDEN – to aplikacja, w której użytkownicy mogą oznaczać na mapie lub nawigować do dzikich, jadalnych roślin w swojej okolicy, takich jak drzewa owocowe, krzewy owocowe, grzyby, zioła, źródła wody https://oureden.app/pl/strona-glowna/

  
Bibliografia:
Senderski E. Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie

Wynn S., Fougère B.  „Veterinary Herbal Medicine”

Christensen LP; Galactolipids as potential health promoting
compounds in vegetable foods. Recent Pat Food Nutr Agric 1; (1):50–58

Ramesh C. Gupta, Ajay Srivastava, Rajiv Lall; Nutraceuticals in Veterinary Medicine

Gosh P., Banerjee M., Giri A. K., Ray K., Toxicogenomics of arsenic: Classical ideas and recent advances, Mutat. Res. 2008;659(3):293–301.

Konferencja Polka w Europie 2022; wykład prof. dr hab. n. med. Jana Lubińskiego, Kierownika Zakładu Genetyki i Patomorfologii Centrum Nowych Technologii Medycznych, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie „Pierwiastki w profilaktyce i leczeniu raków. Najnowsze badania”

Lubiński J et al., Breast Cancer Res. Treat 2018

Szwiec M et al.,Nutrients 2021

Rogoza-Janiszewska E. et al., Biomedicines 2021

Marciniak, Int J Cancer, 2020

Jolanta Szymańska-Pasternak, Anna Janicka, Joanna Bober; Witamina C jako oręż w walce z rakiem

Milena Polumackanycz, Mateusz Kaszuba, Agnieszka Konopacka, Urszula Marzec-Wróblewska, Marek Wesolowski, Krzysztof Waleron, Adam Buciński, Agnieszka Viapiana; Phenolic Composition and Biological Properties of Wild and Commercial Dog Rose Fruits and Leaves

Anna Grys; Dzika Róża ( Rosa canina L.) – chemizm i zastosowanie w lecznictwie; Postępy Fitoterapii 2009